Flash kromatografi sistemlerinin bakımı nasıl yapılır?

Arabamızı temizler, bilgisayarımızı günceller ve sağlığımız için doktora gideriz. Süreç ne kadar sinir bozucu olursa olsun, kendimizi ve sahip olduklarımızı korumak hayatta bir zorunluluktur. Sahip olduğumuz en pahalı şeylerden biri olan laboratuvar ekipmanlarının da ömürlerinin uzun olması için düzenli olarak bakımları yapılmalıdır. Bu yazıda, bir flash kromatografi sisteminin bakımının mümkün olan en pragmatik ve verimli şekilde nasıl yapılacağını göstermeye çalışacağım.

Bu günlerde çoğunlukla evdeyim. Yeni emekli oldum, mevsim kış ve ortada hala bir salgın var. Evde olmak güzel ama bir günde ne kadar çok kahve içtiğimi hiç fark etmemiştim! Kahve makinemin beni bırakıp aşırı kullanımdan öleceğinden korkuyorum. Aslında ona her zaman iyi davrandım ve onu iyi durumda tutarak erkenden ölmesini önlemek için gerçekten çok çabalıyorum. Artan kullanımıma karşı, sadece sistem parçalarını yıkayıp kireç çözme programını çalıştırıyorum ve kahve makinemin dışını daha sık temizliyorum.

Hiç şüphe yok ki, sadece bir kahve filtresi kullansaydım, tüm bakım süreci çok daha kolay olurdu. Ancak otomatik kahve makinesinin günlük demlediğim kahveye getirdiği tüm hız ve kaliteyi göz ardı edemem.

Eğer bir ayrıştırma laboratuvarındaysanız ve hala açık kolon saflaştırmaları yapıyorsanız, otomatik bir cihazın bakımı gözünüzü korkutup cihazın faydalarını göz ardı etmenize neden olmasın. Hız, kullanım kolaylığı ve yüksek kaliteli ürünler, otomatik bir kromatografi sisteminin laboratuvarınıza sağladığı avantajlardan bazılarıdır. Hangi parçalara dikkat etmeniz gerektiğini biliyorsanız, bir flash kromatografi sisteminin bakımı kolaydır.

Peki bunu nasıl yapacaksınız?

İlk olarak, bir kromatografi sisteminin genel bir şemasını inceleyelim:

Pompa:

Öncelikle bir flash kromatografi sisteminin bakımının nasıl yapıldığı konusunda pompayı ele alalım. Pompa, mobil fazın gerçek ayrışmanın gerçekleştiği kartuşa iletilmesinden sorumlu parçadır. Genel olarak flash kromatografi sistemlerinde kullanılan pompalar pistonlu pompalardır. Pompayı korumak ve güvenilir bir akış hızı sağlamak için şunları yapmalısınız:

  • Vanaları kontrol edin ve uygun bir solvent ile temizleyin.
  • Sabit bir akışı garantilemek için piston contasını yılda bir kez değiştirin.

Dedektör:

Flash kromatografi sisteminizde bir UV dedektörü bulunuyorsa, sistemi ve dedektörü aşağıdakileri yaparak koruyabilirsiniz:

  • Akış hücresini (flow cell) zaman zaman uygun bir çözücü ile temizleyin.
  • Işık kaynağının ömrünü ve yoğunluğunu doğrulayın ve gerekirse değiştirin.

Evaporatif Işık Saçılım Dedektörü (Evaporative Light Scattering Detector – ELSD) kullanıyorsanız, dedektörün üç ana bölümden oluştuğunu bilirsiniz: bir nebulizasyon bölgesi, bir buharlaşma (evaporasyon) bölgesi ve gerçek deteksiyon (algılama) bölgesi.
Bu parçaların bakımını şöyle yapabilirsiniz:

Nebulizatör (Nebulizer): Kontrol ettikten sonra uygun bir solvent ile temizleyin. Bu temizliği hangi aralıklarla yapmanız gerektiği, kullanım sıklığına, numunenin türüne ve diğer faktörlere bağlıdır.

Buharlaşma Bölgesi (drift tube): Drift tube kirlendiğinde temizlenmelidir. Nihai kontaminasyon, bu bölgeye giren numunenin miktarına ve türüne bağlıdır.

Deteksiyon (Algılama) Bölgesi: Işık kaynağının yoğunluğunu doğrulayın ve gerekirse değiştirin.

Bir flash kromatografi sisteminin bakımını yaparken, akışın küçük bir kısmının bir detektör bölme cihazı aracılığıyla ELS detektörüne yönlendirildiğini unutmayın. Bu cihazın da türüne göre bakımının yapılması gerekir. Örneğin, bir vana kullanıyorsanız, vana içindeki rotoru zaman zaman değiştirmelisiniz.

Fraksiyon Kollektörü:

Fraksiyon kollektörünüzün rutin bakımını damla oluşturucuyu (drop former) uygun bir solvent ile temizleyerek gerçekleştirebilirsiniz. Bir flash kromatografi sisteminin bakımını yaparken tüpleri ve bağlantı parçalarını kontrol etmeyi unutmayın. Çalışma sırasında herhangi bir sızıntı ve numune kaybını önlemek için gerektiğinde bu parçaları değiştirin.

Akılda tutulması gereken bir şey de cihaz üreticilerinin bakım kitleri sağlıyor oluşudur. Bu kitler, genellikle bir flash kromatografi sistemi ve bileşenlerinin bakımı için gerekli tüm parçaları içerdiklerinden işinizi kolaylaştırabilir.

Kromatografi sisteminin yanı sıra, kolon ve kartuşlarınızın bakımını da yapmanız gerekir. Önceki gönderilerimden birinde doğru kolon bakımının nasıl yapıldığını anlatmıştım.

Umarım bu blog yazısı, mevcut veya gelecekteki kromatografi cihazınızın bakımını bir fincan kahve yapmak kadar kolaylaştırır. Yazıyı okumak da bir fincan kahve içmek kadar keyifliydi. Bu yıl sizinle daha fazla enerji dolu blog yazısını paylaşmak için sabırsızlanıyorum.

Bir dahaki sefere kadar,

Bart Denoulet

Kaynak: https://www.barts-blog.net/how-to-efficiently-maintain-a-flash-chromatography-system/